In het vreemdetalenonderwijs zijn woordenschat en grammatica altijd al belangrijke ingrediënten geweest. In de tijden van de grammatica-vertaalmethode waren het zelfs de belangrijkste. Daar ging de communicatieve aanpak tegenin – het ging niet om losse woordjes en uit het hoofd geleerde grammaticaregels, maar om het praktisch gebruik in communicatieve situaties.
Maar nog steeds kunnen leerlingen en docenten niet zonder woordenschat en grammatica. Hoe daarmee om te gaan in de lespraktijk? De leergang en/of ander onderwijsmateriaal geeft een voorzet, maar hoe de docent daarmee in de praktijk omgaat, wat hij weglaat en/of toevoegt is van grote invloed op de leerresultaten.
Deze cursus zet de belangrijkste aspecten op een rijtje, noemt voor- en nadelen van verschillende aanpakken en vraagt de deelnemer om positie te kiezen.
Na afloop van deze cursus kun je beredeneerd positie kiezen op de glijdende schaal tussen de ‘kunstmatige’ aanpak van de grammatica-vertaalmethode en de ‘natuurlijke’ communicatieve aanpak en je kunt het door jou gebruikte leermateriaal en je eigen lespraktijk kritisch beoordelen en waar nodig aanpassen of aanvullen.
Je kunt:
- aan de hand van een communicatiemodel de verschillen tussen vormgericht en inhoudgericht oefenen benoemen
- aangeven welke oefeningen vormgericht en welke inhoudgericht zijn
- verschillende beheersingsniveaus van woordenschat en grammatica benoemen en aangeven waarom die in moeilijkheidsgraad verschillen
- aan de hand van een taxonomie van beheersingsniveaus globaal aangeven of en zo ja, hoe je je eigen woordenschat- en grammaticaonderwijs kunt verbeteren
- aangeven hoe woordenschat en grammatica in elkaar grijpen
- de voor- en nadelen van verschillende types productieve woordenlijsten benoemen
- aangeven waarom de selectie van woordenschat en grammatica zorgvuldig moet gebeuren
- criteria benoemen waarop woorden en grammatica geselecteerd moeten worden
- aangeven wat de verschillen tussen, en de voor- en nadelen van een deductieve en een inductieve aanpak zijn
- het raden van woordbetekenissen uit de context stimuleren en sturen met contexthints.
- bij tekstbehandeling de aandacht richten op grammaticale verschijnselen
- door middel van geleide inductie uit gegeven teksten of voorbeelden grammaticaregels laten ontdekken
- aangeven wat een efficiënte wijze van productief inoefenen is
- enkele praktische maatregelen noemen om woordenschat en grammatica efficiënter in te oefenen